Nền kinh tế lạm phát là nền kinh tế đã trải qua một thời kỳ tăng trưởng và hoạt động kinh tế tốt kéo dài dẫn đến mức lạm phát cao, gây ra bởi sự giàu có của người tiêu dùng tăng lên.
Bài học rút ra chính
- Một nền kinh tế lạm phát là một nền kinh tế đang mở rộng với tốc độ không bền vững.
- Hai dấu hiệu chính của một nền kinh tế phát triển quá nóng là tỷ lệ lạm phát gia tăng và tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn mức bình thường của một nền kinh tế.
- Nguyên nhân của một nền kinh tế lạm phát gồm từ các cú sốc kinh tế bên ngoài đến bong bóng tài sản.
Hiểu về nền kinh tế lạm phát
Giá cả tăng mạnh gây ra việc phân bổ nguồn cung không hiệu quả vì các nhà sản xuất sản xuất quá mức và tạo ra khả năng sản xuất dư thừa nhằm cố gắng tận dụng mức của cải cao. Thật không may, sự kém hiệu quả và lạm phát này cuối cùng sẽ cản trở sự tăng trưởng của nền kinh tế và thường có thể là dấu hiệu báo trước cho một cuộc suy thoái.
Nói một cách đơn giản, một nền kinh tế lạm phát là một nền kinh tế phát triển không vững chắc. Có hai dấu hiệu chính của một nền kinh tế lạm phát – tỷ lệ lạm phát gia tăng và tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn mức bình thường của một nền kinh tế.
Tỷ lệ lạm phát gia tăng
Lạm phát gia tăng thường là một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy một nền kinh tế đang phát triển quá nóng. Do đó, các chính phủ và ngân hàng trung ương thường sẽ tăng lãi suất nhằm giảm lượng chi tiêu và đi vay. Trong khi các ngân hàng trung ương có thể chống lại lạm phát gia tăng thông qua việc tăng lãi suất, chúng thường có thể đến quá muộn. Bởi vì lạm phát là một chỉ báo có độ trễ, có thể mất một thời gian để thay đổi chính sách để giảm tỷ lệ.
Từ tháng 6 năm 2004 đến tháng 6 năm 2006, Cục Dự trữ Liên bang (FRB) đã tăng lãi suất 17 lần như một biện pháp dần dần làm chậm nền kinh tế quá nóng của Mỹ. Tuy nhiên, hai năm sau, lạm phát của Mỹ đạt 5,6%, một mức cao trong chu kỳ. Sự gia tăng giá nhanh chóng này được theo sau bởi một cuộc suy thoái tồi tệ, chứng kiến lạm phát giảm xuống dưới 0 trong vòng sáu tháng.
Tỷ lệ việc làm cao bất thường
Dấu hiệu thứ hai của một nền kinh tế phát triển quá nóng là tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn tỷ lệ bình thường của một quốc gia. Việc làm đầy đủ sẽ là một điều tốt. Nhưng toàn dụng lao động cũng đồng nghĩa với lạm phát cao hơn vì mọi người đều có việc làm (có nghĩa là năng suất luôn ở mức cao nhất mọi thời đại) và có tiền để chi tiêu.
Kể từ Thế chiến thứ hai, tỷ lệ thất nghiệp nói chung đã giảm xuống dưới 5% trong những năm ngay trước cuộc suy thoái. Điều đó bao gồm những năm dẫn đến cuộc Đại suy thoái.
Các đặc điểm khác của nền kinh tế phát triển quá nóng bao gồm mức độ tin cậy của người tiêu dùng cao bất thường, sau đó là sự đảo chiều mạnh mẽ.
Nguyên nhân của nền kinh tế lạm phát
Hai dấu hiệu chính nêu trên cũng là nguyên nhân dẫn đến nền kinh tế lạm phát. Các nguyên nhân khác của nền kinh tế lạm phát bao gồm bong bóng tài sản và các cú sốc kinh tế bên ngoài. Một ví dụ về trường hợp thứ hai là những cú sốc dầu xảy ra trong phần lớn những năm 1970 và 1980. Chúng dẫn đến suy thoái với nhiều thời kỳ và cường độ khác nhau khi hóa đơn nhập khẩu dầu của Mỹ tăng lên để đáp ứng nhu cầu xăng dầu tăng lên.
Bong bóng tài sản là sự gia tăng giá không bền vững đối với một số tài sản nhất định. Đây là một dấu hiệu của lạm phát. Bong bóng dotcom bùng nổ vào năm 2001 dẫn đến suy thoái kinh tế. Gần đây hơn, cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 là kết quả của bong bóng trong các khoản thế chấp bất động sản. Bong bóng có những tác động sâu rộng đến các khu vực địa lý và dẫn đến một cuộc suy thoái kéo dài kéo dài trên nhiều khu vực địa lý.
Ví dụ về nền kinh tế lạm phát
Cuộc Đại suy thoái vào cuối những năm 2000 được dẫn trước bởi một nền kinh tế lạm phát. Tỷ lệ thất nghiệp liên tục giảm cho đến năm 2007, lên đến đỉnh điểm là 4,6% (dưới mức bình thường) vào năm đó. Trong khi đó, tỷ lệ lạm phát, vốn đã tăng đều đặn, đạt đỉnh 5,25% vào năm 2006, khi Ben Bernanke trở thành Chủ tịch Fed và ngay trước cuộc khủng hoảng.
Một dấu hiệu khác cho thấy nền kinh tế Mỹ đang lạm phát là bong bóng tài sản bất động sản đã vỡ vào năm 2007 và gây ra những làn sóng xung kích qua toàn bộ hệ sinh thái tài chính của Mỹ. Tổng hợp những vấn đề này là chi tiêu của chính phủ. Trong những năm của Tổng thống Clinton, ngân sách liên bang thặng dư. Tuy nhiên, việc cắt giảm thuế của Tổng thống Bush đã chuyển thặng dư đó thành thâm hụt.
Năm 2005, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính rằng sẽ có thâm hụt ngân sách là 368 tỷ đô la trong năm đó và tiếp theo là thâm hụt 295 tỷ đô la vào năm sau.
