Đầu tư là quá trình mua tài sản tăng giá trị theo thời gian và mang lại lợi nhuận dưới hình thức thanh toán thu nhập hoặc lãi về vốn. Theo một nghĩa lớn hơn, đầu tư cũng có thể là dành thời gian hoặc tiền bạc để cải thiện cuộc sống của chính bạn hoặc cuộc sống của người khác. Nhưng trong thế giới tài chính, đầu tư là việc mua chứng khoán, bất động sản và các mặt hàng có giá trị khác nhằm kiếm lợi nhuận hoặc lãi về vốn.
Đầu tư hoạt động như thế nào?
Nói một cách dễ hiểu nhất, việc đầu tư bắt đầu hoạt động khi bạn mua một tài sản với giá thấp và bán nó với giá cao hơn. Lợi nhuận từ đầu tư này được gọi là lãi về vốn. Bán tài sản để kiếm lợi nhuận là một cách để kiếm tiền từ đầu tư.
Khi một khoản đầu tư tăng giá trị giữa thời điểm bạn mua và bán, nó được gọi là sự đánh giá cao.
- Cổ phiếu có thể được đánh giá cao khi một công ty tạo ra một sản phẩm mới hấp dẫn để thúc đẩy doanh số bán hàng, tăng doanh thu của công ty và nâng cao giá trị của cổ phiếu trên thị trường.
- Trái phiếu công ty có thể được đánh giá cao khi nó trả lãi suất hàng năm 5% trong khi công ty cùng ngành chỉ trả có 4%.
- Một loại hàng hóa như vàng có thể được đánh giá cao vì đô la Mỹ mất giá, làm tăng nhu cầu đối với vàng.
- Một ngôi nhà hoặc căn hộ có thể được đánh giá cao về giá trị vì bạn đã cải tạo tài sản hoặc vì khu vực lân cận lý tưởng xung quanh ngôi nhà đối với các gia đình trẻ có con.
Ngoài lợi nhuận từ lãi về vốn và sự đánh giá cao, chúng ta còn có thể đầu tư bằng cách mua và nắm giữ các tài sản tạo ra thu nhập. Thay vì lấy lãi từ việc bán tài sản, mục tiêu của đầu tư thu nhập là mua tài sản tạo ra dòng tiền theo thời gian và giữ chúng mà không cần bán.
Chẳng hạn như mua cổ phiếu trả cổ tức. Thay vì mua và bán cổ phiếu, các nhà đầu tư có thể nắm giữ cổ phiếu và kiếm lời từ thu nhập từ cổ tức.
Các loại đầu tư cơ bản
Cổ phiếu
Các công ty bán cổ phiếu để huy động tiền tài trợ cho hoạt động kinh doanh của họ. Mua cổ phiếu chứng khoán mang lại cho bạn quyền sở hữu một phần công ty và cho bạn những lợi ích cũng như rủi ro từ nó. Một số cổ phiếu cũng trả cổ tức, là khoản thanh toán nhỏ thường xuyên từ lợi nhuận của công ty.
Bởi vì không có lợi nhuận đảm bảo và các công ty cá nhân có thể ngừng hoạt động kinh doanh, cổ phiếu có rủi ro lớn hơn một số khoản đầu tư khác.
Trái phiếu
Trái phiếu cho phép các nhà đầu tư “trở thành ngân hàng”. Khi các công ty và quốc gia cần huy động vốn, họ vay tiền từ các nhà đầu tư bằng cách phát hành nợ, gọi là trái phiếu.
Khi bạn đầu tư vào trái phiếu, bạn đang cho công ty phát hành vay tiền trong một khoảng thời gian cố định. Đổi lại khoản vay của bạn, công ty phát hành sẽ trả cho bạn một tỷ lệ lãi cố định cũng như số tiền bạn cho họ vay ban đầu.
Do tỷ suất sinh lợi được đảm bảo và cố định, trái phiếu còn được gọi là khoản đầu tư có thu nhập cố định và thường ít rủi ro hơn cổ phiếu. Tuy nhiên, không phải tất cả các trái phiếu đều là khoản đầu tư “an toàn”. Một số trái phiếu được phát hành bởi các công ty có xếp hạng tín dụng kém, có nghĩa là họ có nhiều khả năng không trả được nợ.
Hàng hóa
Hàng hóa là nông sản, sản phẩm năng lượng và kim loại, kể cả kim loại quý. Những tài sản này nói chung là nguyên liệu thô được sử dụng trong ngành công nghiệp và giá cả của chúng phụ thuộc vào nhu cầu thị trường. Ví dụ, nếu lũ lụt ảnh hưởng đến nguồn cung lúa mì, giá lúa mì có thể tăng do khan hiếm.
Mua hàng hóa “vật chất” có nghĩa là nắm giữ một lượng dầu mỏ, lúa mì và vàng. Như bạn có thể tưởng tượng, đây không phải là cách hầu hết mọi người đầu tư vào hàng hóa. Thay vào đó, các nhà đầu tư mua hàng hóa bằng cách sử dụng hợp đồng tương lai và quyền chọn. Bạn cũng có thể đầu tư vào hàng hóa thông qua các chứng khoán khác, như ETFs hoặc mua cổ phiếu của các công ty sản xuất hàng hóa.
Hàng hóa có thể là khoản đầu tư có rủi ro tương đối cao. Đầu tư vào hợp đồng tương lai và quyền chọn thường liên quan đến việc giao dịch số tiền mà bạn vay từ ngân hàng, điều đó có thể làm tăng khả năng thua lỗ của bạn. Đó là lý do tại sao việc mua hàng hóa thường dành cho các nhà đầu tư có kinh nghiệm hơn.
Bất động sản
Bạn có thể đầu tư vào bất động sản bằng cách mua một ngôi nhà, căn hộ hoặc một mảnh đất. Đầu tư bất động sản có mức độ rủi ro khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như chu kỳ kinh tế, tỷ lệ tội phạm ở khu vực đó, số lượng trường học ở xung quanh và sự ổn định của chính quyền địa phương.
Những người muốn đầu tư vào bất động sản mà không cần phải trực tiếp sở hữu hoặc quản lý bất động sản có thể cân nhắc mua cổ phần của quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REIT). REITs là các công ty sử dụng bất động sản để tạo thu nhập cho các cổ đông. Thường thì họ trả cổ tức cao hơn nhiều tài sản khác như cổ phiếu.
Quỹ tương hỗ và ETF
Các quỹ tương hỗ và ETF đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa, theo một chiến lược cụ thể. Các quỹ như ETF và quỹ tương hỗ cho phép bạn đầu tư vào hàng trăm hoặc hàng nghìn tài sản cùng một lúc khi bạn mua cổ phiếu của họ. Sự đa dạng hóa dễ dàng này làm cho các quỹ tương hỗ và ETF nói chung ít rủi ro hơn so với các khoản đầu tư riêng lẻ.
Mặc dù cả quỹ tương hỗ và ETF đều là các loại quỹ nhưng chúng hoạt động hơi khác một chút. Các quỹ tương hỗ mua và bán nhiều loại tài sản và thường xuyên được quản lý tích cực, có nghĩa là một chuyên gia đầu tư sẽ chọn những gì họ đầu tư vào. Các quỹ tương hỗ thường cố gắng hoạt động tốt hơn chỉ số chuẩn (điểm tham chiếu để đánh giá các tài sản liên quan). Vì vậy, chi phí đầu tư vào quỹ tương hỗ sẽ đắt hơn ETF.
Trong khi đó, ETF cũng chứa hàng trăm hoặc hàng nghìn chứng khoán riêng lẻ. Tuy nhiên, thay vì cố gắng vượt trội ở một chỉ số cụ thể, ETF thường chỉ sao chép hiệu suất của một chỉ số chuẩn cụ thể. Cách tiếp cận thụ động này để đầu tư có nghĩa là lợi nhuận đầu tư của bạn có thể sẽ không bao giờ vượt quá hiệu suất điểm chuẩn trung bình.
Bởi vì chúng không được quản lý tích cực, ETF thường có chi phí đầu tư thấp hơn các quỹ tương hỗ. Tuy nhiên trong lịch sử, rất ít quỹ tương hỗ được quản lý tích cực hoạt động tốt hơn các chỉ số chuẩn và quỹ thụ động trong dài hạn.
Nên nghĩ về rủi ro trong đầu tư như thế nào?
Các khoản đầu tư khác nhau đi kèm với các mức độ rủi ro khác nhau. Chấp nhận rủi ro nhiều hơn có nghĩa là lợi nhuận đầu tư có thể tăng nhanh hơn – nhưng nó cũng có nghĩa là bạn phải đối mặt với khả năng mất tiền lớn hơn. Ngược lại, ít rủi ro hơn có nghĩa là bạn có thể kiếm được lợi nhuận chậm hơn, nhưng khoản đầu tư của bạn an toàn hơn.
Quyết định mức độ rủi ro phải chấp nhận khi đầu tư được gọi là đánh giá mức độ chấp nhận rủi ro. Nếu bạn cảm thấy thoải mái với những thăng trầm trong ngắn hạn để có cơ hội thu được lợi nhuận dài hạn lớn hơn, bạn là người có khả năng chấp nhận rủi ro cao hơn. Mặt khác, bạn có thể cảm thấy tốt hơn với tỷ suất sinh lợi chậm hơn, vừa phải hơn, ít lên xuống hơn. Trong trường hợp đó, bạn là người có mức chấp nhận rủi ro thấp hơn.
Nói chung, các cố vấn tài chính khuyên bạn nên chấp nhận rủi ro nhiều hơn khi đầu tư cho một mục tiêu xa vời, như khi những người trẻ tuổi đầu tư để nghỉ hưu. Khi bạn có nhiều năm và nhiều thập kỷ trước khi bạn cần đến số tiền đó, bạn thường dễ phục hồi hơn nếu giá trị đầu tư giảm.
Dù mức độ chấp nhận rủi ro của bạn là gì, một trong những cách tốt nhất để quản lý rủi ro là sở hữu nhiều khoản đầu tư khác nhau. Có thể bạn đã nghe câu nói “Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ”. Trong thế giới đầu tư, khái niệm này được gọi là đa dạng hóa, và mức độ đa dạng hóa phù hợp sẽ tạo nên một danh mục đầu tư thành công và đầy đủ.
Ví dụ: Nếu thị trường chứng khoán đang hoạt động tốt và tăng trưởng ổn định, thì các phần của thị trường trái phiếu có thể giảm xuống thấp hơn. Nếu các khoản đầu tư của bạn tập trung vào trái phiếu, bạn có thể thua lỗ. Nhưng nếu bạn đã đa dạng hóa các khoản đầu tư trái phiếu và cổ phiếu một cách hợp lý, bạn có thể hạn chế thua lỗ của mình.
Bằng cách sở hữu một loạt các khoản đầu tư vào các công ty khác nhau và các loại tài sản khác nhau, bạn có thể bù đắp khoản lỗ ở lĩnh vực này bằng lợi nhuận ở lĩnh vực khác. Điều này giúp danh mục đầu tư của bạn tăng trưởng đều đặn và an toàn theo thời gian.
Làm thế nào để bắt đầu đầu tư?
Bắt đầu đầu tư tương đối đơn giản và bạn cũng không cần phải có nhiều tiền mặt. Nếu bạn thích nghiên cứu thực tế và lựa chọn các khoản đầu tư riêng lẻ cho mình, bạn có thể mở tài khoản trực tuyến và tự chọn các khoản đầu tư. Nếu bạn là người mới bắt đầu, hãy nhớ sự đa dạng hóa dễ dàng mà các quỹ tương hỗ và ETF cung cấp.
Nếu bạn thích được trợ giúp thêm từ chuyên gia, hãy nói chuyện với cố vấn tài chính chuyên làm việc với các nhà đầu tư mới. Với cố vấn tài chính, bạn có thể xây dựng mối quan hệ với một chuyên gia đáng tin cậy, người hiểu rõ mục tiêu của bạn và có thể giúp bạn lựa chọn và quản lý các khoản đầu tư của mình theo thời gian.
